Plamy na skórze to zmiany pigmentacyjne, które mogą mieć różne kolory, kształty i rozmiary. Pojawiają się w wyniku zmian w pigmentacji, procesów zapalnych, infekcji lub innych problemów zdrowotnych. Mogą być zarówno nieszkodliwe, jak i objawem poważniejszych schorzeń.
Najczęstsze przyczyny powstawania plam
- Ekspozycja na słońce i promieniowanie UV.
- Zaburzenia hormonalne, np. w ciąży lub podczas menopauzy.
- Infekcje skóry, takie jak grzybice czy bakteryjne zapalenie skóry.
- Choroby autoimmunologiczne, np. łuszczyca.
- Starzenie się skóry.
Rodzaje plam na skórze
- Czerwone plamy na skórze
- Przyczyny: Mogą wynikać z alergii, infekcji, chorób autoimmunologicznych (np. toczeń). Często towarzyszy im świąd lub pieczenie.
- Przykłady:
- Atopowe zapalenie skóry (AZS): czerwone, swędzące plamy.
- Łuszczyca: plamy z charakterystycznym łuszczeniem.
- Rumień wędrujący: objaw boreliozy.
- Białe plamy na skórze
- Przyczyny: Mogą być spowodowane bielactwem, infekcjami grzybiczymi lub depigmentacją po stanach zapalnych.
- Przykłady:
- Bielactwo: utrata pigmentacji skóry.
- Infekcje grzybicze: np. łupież pstry.
- Brązowe plamy na skórze
- Przyczyny: Najczęściej wynikają z ekspozycji na słońce, starzenia lub zaburzeń hormonalnych.
- Przykłady:
- Melasma: plamy hormonalne.
- Plamy soczewicowate: przebarwienia starcze.
- Przebarwienia pozapalne.
- Żółte plamy na skórze
- Przyczyny: Mogą wskazywać na problemy metaboliczne, takie jak złogi cholesterolu (żółtaki), lub być objawem chorób wątroby.
- Fioletowe plamy na skórze
- Przyczyny: Wynikają z problemów naczyniowych, np. wybroczyn, plamicy lub wynaczynienia krwi.
Diagnostyka plam na skórze
- Kiedy udać się do lekarza? Jeśli plamy zmieniają rozmiar, kolor, towarzyszą im inne objawy (np. świąd, pieczenie) lub pojawiają się nagle.
- Badania diagnostyczne: Dermatoskopia, badania laboratoryjne, testy alergiczne, biopsja skóry.
Leczenie plam na skórze
- Czerwone plamy
- Leczenie alergii (leki przeciwhistaminowe).
- Terapia chorób autoimmunologicznych i infekcji.
- Brązowe plamy
- Zabiegi dermatologiczne: Peelingi chemiczne, laseroterapia, mikrodermabrazja.
- Kosmetyki rozjaśniające: Kremy z witaminą C, kwasem azelainowym.
- Białe plamy
- Leczenie bielactwa (fototerapia, miejscowe sterydy).
- Terapia infekcji grzybiczych.
- Żółte i fioletowe plamy
- Leczenie przyczyn metabolicznych (np. złogów cholesterolu).
- Terapie naczyniowe w przypadku plamicy.
Pielęgnacja skóry z plamami
- Stosowanie delikatnych kosmetyków dla skóry wrażliwej.
- Nawilżanie skóry i unikanie drażniących substancji.
Jak zapobiegać powstawaniu plam na skórze?
- Regularne stosowanie kremów z filtrem UV.
- Unikanie długiej ekspozycji na słońce, zwłaszcza w godzinach największego promieniowania (11-14).
- Pielęgnacja skóry odpowiednio dobranymi preparatami.
- Zdrowy styl życia, w tym dieta bogata w antyoksydanty.